Stowarzyszenie Miłośników Fortyfikacji "Twierdza Przemyśl"

Krypta Cesarska Habsburgów w Wiedniu.

W skromnym rzymskokatolickim Kościele Kapucynów, p.w. Najświętszej Marii Panny Anielskiej położonym na placu Neuer Markt we Wiedniu, znajduje się rodzinna Krypta Cesarska (Kaisergruft), stanowiąca miejsce pochówku 145 członków rodziny królewskiej Habsburgów.

W krypcie jest 146 sarkofagów, w których znajdują się szczątki 12 cesarzy i 18 cesarzowych. Jedyną osobą nie należącą do rodu Habsburgów jest hrabina Karolina Fuchs Mollard – ukochana guwernantka cesarzowej Marii Teresy.

Po śmierci cesarza jego ciało otwierano i balsamowano. Wnętrzności chowano do miedzianej urny, która była składana w krypcie w podziemiach Katedry św. Szczepana w Wiedniu. Tutaj znajduje się Mauzoleum Habsburgów, w którym spoczywa 19 władców Austrii zmarłych w latach 1330 – 1655 oraz osobistości związane z austriacką linią Habsburgów. Serce wyjmowano i wkładano do urny, która była z kolei przenoszona do kaplicy Loretańskiej w Kościele św. Augustyna w Wiedniu. Tutaj w Krypcie Serc znajdują się 54 urny z sercami zmarłych Habsburgów, od Fryderyka II zm. w 1657 r. do arcyksięcia Franciszka Karola zm. w 1878 r.

Zabalsamowane ciała umieszczane były w trumnach, pokrytych czarnym aksamitem, a trumny cesarskie dodatkowo srebrną tkaniną. Złożenie szczątków w krypcie odbywało się według rytuału kapucynów, którzy uważali, że po śmierci wszyscy są równi bez względu na pochodzenie i posiadające na ziemi przywileje. Dlatego mistrz ceremonii pogrzebowej trzykrotnie pukał do drzwi krypty i na pytanie „Kto stoi na zewnątrz” wymieniał tytuły jakie posiadał zmarły monarcha. Dopiero za trzecim razem, gdy padła odpowiedź „Ja, biedny grzesznik” krypta się otwierała.

Trumny były umieszczane w sarkofagach wykonanych z żelaza, brązu lub cyny. Większość sarkofagów jest przyozdobiona bogatymi ornamentami, tylko sarkofagi fundatorów krypty Macieja Habsburga i jego żony Anny są proste, w kształcie kufra i bez ozdób. Podobnie wygląda sarkofag cesarza Józefa II. Najbogatszy jest podwójny sarkofag cesarzowej Marii Teresy – jedynej kobiety z rodu Habsburgów, która objęła tron i jej męża Franciszka I Lotaryńskiego. Na bokach grobowca wyrzeźbione zostały sceny z koronacji pary cesarskiej, a całość wieńczą postacie cesarzowej i cesarza w pozycjach półleżących z głowami skierowanymi ku sobie.

W krypcie Leopolda jako trzeci od wejścia znajduje się sarkofag królowej Polski Eleonory Marii Habsburg, żony króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego, z wyrzeźbionym herbem Rzeczypospolitej.

W krypcie cesarskiej umieszczono tablicę dla upamiętnienia pierwszych ofiar Wielkiej Wojny – Franciszka Ferdynanda i jego żony Zofii Chotek, którzy zginęli 28.06.1914 r. w Sarajewie w wyniku zamachu. Oboje zostali pochowani w rodzinnym grobowcu na Zamku Artstetten należącym do rodziny Hohenbergów, ok. 80 km od Wiednia.

Pierwszego kwietnia 1989 r. odbył się pogrzeb ostatniej cesarzowej Austrii Zyty Burbon – Parmeńskiej (1892-1989), żony ostatniego cesarza Austrii i króla Węgier Karola I. Był to pogrzeb z cesarską pompą, kondukt żałobny przejechał ulicami Wiednia z Katedry św. Szczepana do Kościoła Kapucynów. Trumna cesarzowej w otoczeniu strzelców tyrolskich została przewieziona powozem z czasów Franciszka I, do którego zaprzęgnięto 6 karych koni darowanych przez Czechosłowację – Karol I podobnie jak jego poprzednicy był królem Czech), a orszak prowadziła gwardia honorowa Węgier ze sztandarem cesarstwa z dwugłowym orłem. Ciało Zyty spoczęło w Krypcie Cesarskiej, a serce w krypcie w klasztorze Muri w Szwajcarii. Jej mąż Karol I ostatni władca Cesarsko-Królewskich Austro-Węgier zmarł 1.04.1922 r. w wieku 35 lat na wygnaniu na portugalskiej wyspie Madera i tam został pochowany. W Krypcie Cesarskiej od 1989 r. przygotowane jest miejsce na jego grób, obecnie stoi tam jego popiersie z tablicą. 22 lata później w 2011 r. obok matki został pochowany, też z pełnym ceremoniałem, jej najstarszy syn Otto von Habsburg - ostatni pretendent do tronu Austrii zmarły na wygnaniu w Niemczech.

Literatura: