Twierdza
Przemyśl
Kazimierz Opaliński
Urodził się w Przemyślu 22 lutego 1890 r. w rodzinie rzemieślniczej, ojciec jego był introligatorem. Ukończył 5 lat przemyskiego gimnazjum i rozpoczął naukę w Szkole Handlowej w Przemyślu, w tym czasie pracował jako drukarz.
Występował w teatrze szkolnym, a także był suflerem w amatorskim teatrze „Fredreum”. Debiutował w 1912 r. występując w prowincjonalnych miastach i miasteczkach. W czasie I wojny światowej należał do załogi Twierdzy Przemyśl, biorąc czynny udział w jej obronie. Po kapitulacji w marcu 1915 r. na 3 lata trafił do rosyjskiej niewoli. Występował w Orenburgu i Taszkiencie, przed jeńcami tak jak on, śpiewając i mówiąc wiersze.
Po wojnie w 1918 r. wrócił do Przemyśla i występował z zespołem Henryka Cudnowskiego w różnych miastach, jak Cieszyn, Rybnik, Tarnowskie Góry i w wielu innych. W 1920 r. występował w Teatrze Miejskim we Lwowie, pobierając lekcje gry aktorskiej. W tym samym roku został członkiem Teatru Plebiscytowego w Bytomiu, grając takie sztuki jak „Kościuszko pod Racławicami” i „Damy i Huzary”. Po wybuchu powstania, przeniósł się na krótko do Lwowa, po czym znów wrócił na Sląsk. Występował w Katowicach, Lublinie, Bydgoszczy, Inowrocławiu i Płocku. W 1924 r. został dyrektorem teatru w Sosnowcu, w którym nie tylko występował, ale także reżyserował sztuki.
W 1934 r. po raz pierwszy zadebiutował w Warszawie w Teatrze Ateneum, a później w Teatrze Kameralnym, a także w Teatrze Marii Malickiej. W 1935 r. wystąpił w teatrach Narodowym i Polskim, grając rolę papieża w schillerowskiej inscenizacji „Kordiana” Juliusza Słowackiego.
Od 1936 r. do wybuchu wojny grał w Teatrze im J. Słowackiego w Krakowie. Z tym teatrem związany był po wojnie w latach 1945 – 1951, grając m.in. w sztukach „Uciekła mi przepióreczka” i „Owczym źródle”. Od tego roku występował również, co prawda w małych rolach, w filmach, tj. „Trędowata”, „Barbara Radziwiłłówna” czy „Ludzie Wisły”. Sprawdzał się zarówno w sztukach fredrowskich i Wyspiańskiego, publiczność pokochała jego role komediowe.
W 1953 r. zaangażował się do teatrów stołecznych : Narodowego i Współczesnego, z którymi był związany już do końca swojej kariery. Grał w sztukach reżyserowanych przez Leona Schillera, Erwina Axera czy Kazimierza Dejmka, którego był ulubionym aktorem.
Kazimierz Opaliński dopiero jako sześćdziesięciolatek zaczął grać w ważnych filmach, spektaklach telewizyjnych i audycjach radiowych. Uznanie przyniosły mu główne role : maszynisty Orzechowskiego w głośnym filmie Andrzeja Munka „Człowiek na torze” oraz w spektaklach telewizyjnych „Zegarek” i „Drewniany talerz”, a także w słuchowisku radiowym „Jeziorany”. Zagrał w ok. 47 filmach i 42 spektaklach telewizyjnych, za które otrzymywał nagrody publiczności „Złote maski”. Często odwiedzał Przemyśl, w którym się urodził i stawiał pierwsze kroki aktorskie i gościnnie występował na deskach Teatru Fredreum. Jego ostatnią postacią teatralną był Dziadek w „Weselu” Adama Hanuszkiewicza (15.02.1976 r), a filmową - Ostrzeński w „Nocach i dniach” Jerzego Antczaka (1977 r.).
Zmarł w Warszawie 6 czerwca 1979 r. pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Literatura:
Tadeusz Łomnicki – „Ktoś bliski”
Wikipedia
Rzeszowski Poczet Artystów – Podkarpacki Poczet Aktorów